Farklı anket ve araştırma kuruluşları tarafından farklı yıllarda yapılan çalışmalarda Türkiye’deki inanç/inançsızlık gruplarına ilişkin verileri aşağıda sizler için derledik.
Ama öncelikle GALLUP araştırma şirketinin 2012 yılı verilerine göre dünyada ateist nüfusun en yoğun olduğu ülkelere göz atalım:
Türkiye’de ise durum şöyle:
- Pew Araştırma Merkezi’nin 11 Haziran-7 Ağustos 2019 tarihleri arasında 1046 kişiyle yüz yüze yaptığı ve 2020 yılında yayımladığı araştırmanın sonuçları:
%71 Dinin yaşamlarında çok önemli olduğunu,
%18 Dinin yaşamlarında biraz önemli olduğunu,
%5 Dinin yaşamlarında pek önemli olmadığını,
%3 Dinin yaşamlarında hiç önemli olmadığını belirtti.
%3 ise “Bilmiyorum/Emin değilim” yanıtını verdi.
Bu ankete göre “Din benim yaşamımda önemli” diyen Avrupa ülkeleri arasında Türkiye lider konumunda.
- Optimar araştırma şirketinin 7-14 Mayıs 2019 tarihleri arasında 3500 kişiyle yüz yüze görüşerek yaptığı din-inanç anketinin sonuçları şöyle:
%89,5 “Tanrının varlığına ve birliğine inanıyorum.” (Teist)
%4,5 “Bir Yaratıcı olduğuna inanıyorum, ama dinlere inanmıyorum.” (Deist)
%2,7 “Bir Yaratıcı olup olmadığından emin değilim.” (Agnostik)
%1,7 “Bir Yaratıcı olduğuna inanmıyorum.” (Nonteist)
%1,7 “Cevap yok.”
- KONDA şirketinin 10 yıllık değişim anketinde (2008-2018), 15 yaş üstü nüfusla 15-29 yaş arası gençler; ayrıca 2008’de 15-29 yaş arası gençlerle bugün 25-39 yaş arasında olanlar karşılaştırıldı. Anket 2008 yılında 2250’si gençlerden oluşan toplam 6482; 2018 yılında ise 1715’i gençlerden oluşan 5793 kişiyle kendi evlerinde yüz yüze görüşülerek gerçekleştirildi. Anket sonuçları, ülkemizdeki ateistlerin sayısının 10 yılda 3 kat arttığını gösteriyor. Herhangi bir dine inanmayanların %90’ı 35 yaşın altında. Aşağıda Türkiye genelinde 2018 yılı sonuçları verilmiştir. Anketin detaylarına buradan ulaşabilirsiniz.
%51 Dindar olduğunu söyleyenler (son 10 yılda %4 azalma)
%34 İnançlı olduğunu söyleyenler (son 10 yılda %3 artış)
%10 Sofu olduğunu söyleyenler (son 10 yılda %3 azalma)
%2 İnançsız olduğunu söyleyenler (son 10 yılda %1 artış)
%3 Ateist olduğunu söyleyenler (son 10 yılda %2 artış)
- MAK Danışmanlık’ın 12-18 Haziran 2017 tarihleri arasında Türkiye’de toplumun dine ve dinî değerlere bakış açısı üzerine yaptığı anket, 30 büyükşehir (Ağrı, Aksaray, Artvin, Bayburt, Bitlis, Bolu, Düzce, Elazığ, Giresun, Gümüşhane, Karaman, Karabük, Kars, Kastamonu, Kırıkkale, Kırklareli, Kütahya, Nevşehir, Osmaniye, Sinop, Bilecik, Yozgat, Uşak), 23 il ve 154 ilçede, 5400 kişiyle yüz yüze görüşülerek gerçekleştirilmiştir. Anket sonuçlarına göre katılımcıların “Allah’ın varlığına, birliğine ve bizi yaratıp yaşattığına inanıyor musunuz?” sorusuna verdiği yanıtlara göre oranlar şöyle:
%86 “Evet, Allah’ın varlığına, birliğine ve bizi yaratıp yaşattığına inanıyorum.”
%6 “Evet, Allah’ın sadece varlığına ve bizi yarattığına inanıyorum, ama her şeye karıştığını veya karışacağını düşünmüyorum.”
%4 “Hayır, Allah’a inanmıyorum.”
%4 “Cevap yok / Kararsızım.”
- Ipsos tarafından 2016 yılında internet üzerinden yapılan araştırmanın Türkiye için sonuçları şöyle:
%2 Hristiyan
%7 Dinsiz
%6 Dindar değil, ama spiritüel
%3 Agnostik
%82 Müslüman
- Pew Araştırma Merkezi’nin 2015 yılında 18 yaş üstü 947 kişiyle yüz yüze yaptığı araştırmaya göre Türkiye’de yaşayanların;
%56’sı dinin yaşamlarında çok önemli olduğunu,
%27’si dinin yaşamlarında biraz önemli olduğunu,
%7’si dinin yaşamlarında pek önemli olmadığını,
%3’ü dinin yaşamlarında hiç önemli olmadığını belirtti.
- Gallup tarafından Barem Research kuruluşu aracılığıyla 2012’de 1031 kişiyle yapılan ankete katılanlardan;
%73’ü dindar olmadığını,
%23’ü dindar olduğunu,
%2’si ateist olduğunu belirtti.
%2’si ise “Bilmiyorum/Emin değilim” yanıtını verdi.
- Eurobarometer tarafından 2010 yılında yapılan ankete (sayfa 204) katılanların verdiği yanıta göre oranlar şöyle:
%94 “Bir tanrının varlığına inanıyorum.”
%1 “Üstün bir ruhun ya da yaşam gücünün varlığına inanıyorum.”
%1 “Herhangi bir ruh, tanrı ya da yaşam gücünün varlığına inanmıyorum.”
%4 “Bilmiyorum/Emin değilim.”
Bu ankete göre Türkiye ve Malta, Avrupa’da Tanrı’ya inanan ülkeler arasında %94 oranla başı çekiyor.
- KONDA Araştırma Şirketi’nin 5291 kişiyle yaptığı ve 2007 yılında yayımladığı ankete göre oranlar şöyle:
%96,8 Müslüman
%3,2 Dinî inancı yok
Müslümanların dindarlık seviyelerinin dağılımı ise şu şekilde:
%34,3 İnançlı
%52,8 Dindar
%9,7 Dine adanmış
- CIA verilerine göre (tarih belirtilmemiş) oranlar şöyle:
%99,8 Müslüman
%0,2 Diğer (çoğunluk Hristiyan ve Yahudi olmak üzere)
- TEAM (Toplumsal Etki Araştırmaları Merkezi) tarafından, Türkiye’de dindar nüfusun çoğunlukta olduğu (1995’de Refah Partisi’nin ve 2002’de AKP’nin en çok oy aldığı) bölgelerde 2424 kişiyle gerçekleştirilen görüşmeler sonucunda “Dindar Seçmenler Raporu” yayımlandı. 2021 yılının Kasım ayında yayımlanan ve Konya, Kayseri, Yozgat, Sivas, Malatya, Elazığ, Bingöl, Erzurum, Gaziantep, Kocaeli illerinde ve İstanbul’un dindar semtlerinde yapılan çalışmada, “dindar profilleri, Erdoğan algısı, AKP değerlendirmeleri, memnuniyetsizlikler, kaygılar, muhalefet ve CHP algısı” gibi başlıklar irdelendi. Çok sayıda veri sunan araştırmaya göre söz konusu bölgelerin dindarlık seviyeleri şu şekilde:
Çalışmanın diğer detaylarına buradan ulaşabilirsiniz.
* Bu makale, yeni veriler elde edildikçe güncellenecektir…
